ΒΧΜ

Γύρω στο 1453, μετά τις έντονες συγκρούσεις του 13ου και του 14ου αιώνα, είχε πια επέλθει στην Κρήτη ένας συμβιβασμός ανάμεσα στους Βενετούς κατακτητές και στη ντόπια κρητική αριστοκρατία. Ενώ με το πέρασμα του χρόνου η θέση των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων γινόταν μάλλον δυσμενέστερη, το ανώτερο, μεικτό (κρητοβενετικό) κοινωνικό στρώμα που διαμορφώθηκε διατηρούσε άμεσες σχέσεις με τη Βενετία και παρήγαγε πολιτισμικά προϊόντα υψηλής καλλιτεχνικής αξίας από τα μέσα του 15ου αιώνα και εξής. Κατά τον 16ο και 17ο αιώνα, έπειτα από τρεις αιώνες βενετικής παρουσίας στο νησί, είχαν διαμορφωθεί δομές που από τη μία θύμιζαν τη δυτικοευρωπαϊκή φεουδαρχία ή και την άλλοτε βυζαντινή κοινωνία, και από την άλλη προσομοίαζαν με εκείνες των σύγχρονων ιταλικών πόλεων. Η τέχνη της βενετικής Κρήτης υιοθέτησε μορφές βυζαντινές και υστερογοτθικές, συχνά αναμεμειγμένες με στοιχεία της Αναγέννησης και του Μπαρόκ. Αντικατοπτρίζεται έτσι καθαρά ένας πολιτισμός με ποικιλία αναφορών, ο οποίος ισορροπεί ανάμεσα στον Μεσαίωνα και στη Νεότερη εποχή.