ΒΧΜ

Τα ανθίβολα ανήκουν στα εργαλεία της δουλειάς ενός ζωγράφου, όπως τα χρώματα και τα πινέλα. Χρησιμεύουν για την αναπαραγωγή των εικονογραφικών θεμάτων. Αποτελούν τα σχέδια εργασίας των μεταβυζαντινών κυρίως ζωγράφων με ιδιαίτερη διάδοση αρχικά στην Κρήτη και στις βενετοκρατούμενες περιοχές. Η αυξανόμενη ζήτηση των εικόνων αλλά και η διάδοση του χαρτιού ως υλικού σχεδίασης επέβαλαν σταδιακά τα ανθίβολα σε όλα σχεδόν τα σημαντικά κέντρα της μεταβυζαντινής τέχνης στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο. Αποτελούν πολύτιμο υλικό που μεταβιβάζεται από ζωγράφο σε ζωγράφο —μέσω πώλησης, ανταλλαγής ή κληρονομιάς— μεταφέροντας την ιδιαίτερη εικονογραφική παράδοση —εικονογραφικούς τύπους και χαρακτηριστικά— από το ένα καλλιτεχνικό εργαστήριο στο άλλο. Η χρήση του όρου (ανθίβολο ή αθίβολο) καθιερώθηκε ευρέως τον 18ο αιώνα από τον Διονύσιο εκ Φουρνά στην «Ερμηνεία της Ζωγραφικής τέχνης», η οποία και αποτέλεσε τον βασικό οδηγό ως προς τις τεχνικές κατασκευής και χρήσης των ανθιβόλων.