ΒΧΜ

Ο σάκκος είναι ένας φαρδύς χιτώνας σχήματος Τ, με κοντά και πλατιά μανίκια. Τα δύο μέρη που το συνθέτουν είναι ραμμένα στους ώμους, ενώ τα πλάγιά του που παραμένουν ανοιχτά συνδέονται με κορδέλες ή κουδουνάκια. Είναι το κατεξοχήν αρχιερατικό άμφιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ο σάκκος του Βυζαντινού Μουσείου αποτελείται από μεταξωτό κόκκινο ύφασμα εξωτερικά και από λινό ύφασμα εσωτερικά. Στις δύο όψεις έχει κεντητές παραστάσεις. Στην κύρια όψη αποδίδεται η παράσταση «Χριστός η Άμπελος»: ο Χριστός τοποθετείται στην ένωση των διασταυρωμένων κλαδιών μιας κληματίδας να ευλογεί. Στα μανίκια εικονίζονται αριστερά ο άγγελος και δεξιά η Θεοτόκος από τη σκηνή του Ευαγγελισμού. Στην άλλη όψη του σάκκου αναπτύσσεται το εικονογραφικό θέμα «Άνωθεν οι Προφήται»: η Θεοτόκος ένθρονη βρεφοκρατούσα πλαισιώνεται από προτομές προφητών και επιγράφεται ως ΜΑΡΙΑ ΚΥΡΙΑ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ. Στο κάτω μέρος του υφάσματος υπάρχει δικέφαλος αετός, σύμβολο του Βυζαντίου και της οικουμενικότητας του πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης στους χρόνους μετά την Άλωση. O σάκκος προέρχεται από τη Μεσημβρία της Ανατολικής Ρωμυλίας στη σημερινή Βουλγαρία. Έχει αποδοθεί σε Ηπειρώτικο εργαστήριο. Ήρθε στο Μουσείο το 1907 από το υποπροξενείο του Πύργου στην Ανατολική Ρωμυλία, μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών.